เมนู

เรื่องความหลอกลวง 3 อย่างนี้ อันบุคคลใดละ ตัดขาด สงบ ระงับ
แล้ว ทำไม่ให้ควรเกิดขึ้น เผาเสียแล้วด้วยไฟคือญาณ บุคคลนั้นเรียกว่า
ผู้ไม่หลอกลวง เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่า ผู้หลีกเร้นไม่หลอกลวง.
[398] ตัณหา เรียกว่า ความทะเยอทะยาน ในคำว่า ผู้ไม่
ทะเยอทะยาน ไม่ตระหนี่
ได้แก่ ความกำหนัด ฯลฯ อภิชฌา โลภะ
อกุศลมูล ความทะเยอทะยานนั้น อันบุคคลใดละ ตัดขาด สงบ ระงับ
แล้ว ทำไม่ให้ควรเกิดขึ้น เผาเสียแล้วด้วยไฟคือญาณ บุคคลนั้นเรียกว่า
ผู้ไม่ทะเยอทะยาน ไม่อยากได้ ไม่ยินดี ไม่ปรารถนา ไม่ชอบใจรูป
เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ สกุล หมู่คณะ อาวาส ลาภ ยศ สรรเสริญ
สุข จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ คิลานปัจจัยเภสัชบริขาร กามธาตุ รูปธาตุ
อรูปธาตุ กามภพ รูปภพ อรูปภพ สัญญาภพ อสัญญาภพ เนวสัญญา-
นาสัญญาภพ เอกโวการภพ จตุโวการภพ ปัญจโวการภพ อดีต อนาคต
ปัจจุบัน รูปที่เห็น เสียงที่ได้ยิน อารมณ์ที่ทราบและธรรมารมณ์ที่รู้แจ้ง
เพราฉะนั้น จึงชื่อว่า ผู้ไม่ทะเยอทะยาน.

ว่าด้วยความคะนอง 3 อย่าง


คำว่า ผู้ไม่ตระหนี่ ความว่า ความตระหนี่ 5 อย่าง คือความ
ตระหนี่ที่อยู่ 1 ความตระหนี่สกุล 1 ความตระหนี่ลาภ 1 ความตระหนี่
วรรณะ 1 ความตระหนี่ธรรม 1 ความตระหนี่ กิริยาที่ตระหนี่ ความ
เป็นผู้ตระหนี่ ความเป็นผู้ปรารถนาต่าง ๆ ความเหนียวแน่น ความเป็น
ผู้มีจิตหดหู่เจ็บร้อนในการให้ ความที่จิตอันใคร ๆ ไม่เชื่อถือได้ในการให้
เห็นปานนี้ นี้เรียกว่า ความตระหนี่.